Stokrotka afrykańska nie przeżyje polskiej zimy w gruncie – to roślina jednoroczna, która kończy swój cykl życiowy wraz z pierwszymi przymrozkami. Właściwe przygotowanie do zimowania pozwala jednak zachować nasiona na przyszły sezon lub utrzymać wybrane okazy jako rośliny pokojowe.
Kiedy kończyć uprawę stokrotki afrykańskiej
Stokrotka afrykańska (Osteospermum) przestaje kwitnąć, gdy temperatura nocna spadnie poniżej 5°C. W większości regionów Polski dzieje się to między końcem października a początkiem listopada. Roślina wyraźnie sygnalizuje zbliżający się koniec sezonu – liście żółkną, kwitnienie słabnie, a nowe pąki przestają się rozwijać.
Pierwsze przymrozki oznaczają definitywny koniec uprawy w gruncie. Stokrotka nie regeneruje się po przemarzeniu, więc nie ma sensu pozostawiać jej na zewnątrz w nadziei na odbicie wiosną.
Zbieranie nasion na przyszły sezon
Najlepszy sposób na zachowanie stokrotki afrykańskiej to zbiór nasion z dojrzałych kwiatostanów. Nasiona zbiera się z kwiatów, które całkowicie przekwitły i wyschły na roślinie.
Dojrzałe nasiona mają charakterystyczną, ciemnobrązową barwę i łatwo oddzielają się od łożyska kwiatowego. Zbierać je najlepiej w suchą, słoneczną pogodę – wilgotne nasiona mogą pleśnieć podczas przechowywania.
Technika zbierania i przechowywania nasion
Kwiatostany obcina się wraz z fragmentem łodygi, a następnie suszy w przewiewnym miejscu przez 7-10 dni. Po wysuszeniu nasiona łatwo wytrząsa się z główek kwiatowych.
Oczyszczone nasiona przechowuje się w papierowych torebkach lub szklanych słoikach w suchym, chłodnym miejscu. Temperatura przechowywania nie powinna przekraczać 15°C. Każdą porcję nasion warto opisać datą zbioru i odmianą.
Nasiona stokrotki afrykańskiej zachowują zdolność kiełkowania przez 2-3 lata, ale najlepsze rezultaty daje wysiew nasion jednorocznych.
Zimowanie w donicach jako rośliny pokojowe
Wybrane okazy stokrotki można przeprowadzić przez zimę jako rośliny pokojowe. Ta metoda sprawdza się szczególnie w przypadku cennych odmian lub wyjątkowo ładnie kwitnących egzemplarzy.
Przed pierwszymi przymrozkami rośliny wykopuje się z gruntem lub przenosi wraz z donicami do pomieszczeń. Najlepsze warunki zimowania to temperatura 10-15°C i jasne stanowisko bez bezpośredniego słońca.
Przygotowanie roślin do zimowania
Przed wniesieniem do pomieszczenia stokrotki należy przyciąć o około 1/3 wysokości. Takie cięcie pobudza roślinę do wytwarzania nowych pędów i zapobiega nadmiernemu rozrastaniu się w słabym świetle.
Rośliny dokładnie sprawdza się pod kątem szkodników – mszyc, przędziorków czy innych owadów, które mogą rozprzestrzenić się na inne rośliny domowe. W razie potrzeby stosuje się odpowiednie preparaty ochrony roślin.
Podlewanie w okresie zimowym ogranicza się do minimum. Gleba powinna być lekko wilgotna, ale nigdy mokra. Nadmiar wody w chłodniejszych warunkach prowadzi do gnicia korzeni.
Alternatywne metody przechowywania
Niektórzy hodowcy stosują metodę przechowywania korzeni w piwnicy, podobnie jak w przypadku dalii czy begonii bulwiastych. Po pierwszych przymrozkach rośliny wykopuje się, obcina nadziemne części i przechowuje korzenie w wilgotnym piasku lub torfie.
Ta metoda wymaga jednak odpowiednich warunków – temperatury 2-8°C i wysokiej wilgotności powietrza. W zwykłych piwnicach czy garażach często nie da się zapewnić stabilnych parametrów.
Przechowywanie korzeni stokrotki afrykańskiej ma niską skuteczność – większość roślin nie przeżywa do wiosny lub słabo się regeneruje.
Przygotowanie do nowego sezonu
Rośliny zimujące w pomieszczeniach przygotowuje się do nowego sezonu już w marcu. Stopniowo zwiększa się podlewanie i rozpoczyna nawożenie wieloskładnikowym nawozem do roślin kwitnących.
W kwietniu, gdy temperatura nocna stabilnie utrzymuje się powyżej 10°C, można rozpocząć hartowanie roślin. Polega ono na codziennym wystawianiu doniczek na zewnątrz na kilka godzin, stopniowo wydłużając ten czas.
Ostateczne przeniesienie na zewnątrz następuje po 15 maja, gdy mija ryzyko przymrozków. Rośliny, które przezimowały w pomieszczeniach, z reguły kwitną wcześniej niż te wyhodowane z nasion.
Wysiew nasion na nowy sezon
Zebrane jesienią nasiona wysiewuje się w marcu lub kwietniu do skrzynek lub doniczek wypełnionych uniwersalną ziemią do wysiewu. Temperatura kiełkowania powinna wynosić 18-22°C.
Nasiona przykrywa się cienką warstwą ziemi – około 2-3 mm. Kiełkowanie następuje po 10-14 dniach. Siewki pikuje się po wytworzeniu pierwszej pary prawdziwych liści.
Młode rośliny hoduje się w chłodniejszych warunkach – 15-18°C – co zapobiega ich nadmiernemu wyciągnięciu. Przed wysokadzeniem na stałe miejsce siewki należy zahartować przez tydzień.